Выстава “Было яшчэ далёка да пераможнага салюту…” у СШ №5 г. Магiлёва

У СШ № 5 г. Магілёва для навучэнцаў школы адкрылася выстава “Было яшчэ далёка да пераможнага салюту…”, якая інфармацыйна ахоплівае не толькі 23 гераічныя дні “Крэпасці Магілёў”, як называлі наш абаранялы горад у сваіх часопісах баявых дзеянняў немцы, але і ўвесь ваенны перыяд у гісторыі горада. Выстава арганізавана ўстановай культуры “Музей гісторыі Магілёва” ў рамках праекта “Музей у школе”, а таксама інавацыйнага праекта ўстановы адукацыі “Укараненне мадэлі фарміравання эмацыйна-каштоўнаснага стаўлення навучэнцаў да гераічнага мінулага беларускага народа ў вучэбнай і пазакласнай працы ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі з дапамогай выкарыстання гісторыка-культурных рэсурсаў рэгіёну”.
Праз сэнсавую нагрузку экспазіцыі чырвонай ніткай праходзіць думка, што вайна-гэта зусім не святочны феерверк, калі залпы салюту суправаджаюцца радаснымі крыкамі. Стрэлы і выбухі на вайне заўсёды нясуць смерць і разбурэнні. Гэта, перш за ўсё, штодзённая тытанічная праца салдата на вайне, чорны салёны пот, перамяшаны з палявым брудам. Гэта пастаянная небяспека, свіст куль, парывы авіябомбаў і снарадаў, а каляровыя сігнальныя ракеты-зусім не салютныя! Гэта кроў, брудныя бінты, змардаваныя асобы параненых і пастаянная прысутнасць смерці. Гэта залітыя гарачым ліпеньскім сонцам 1941 года поля пад Магілёвам, дзе гараць, ператвораныя ў груды металу, «непераможныя» нямецкія танкі. Вайна-гэта жах, безвыходнасць і трагізм палону. Разбуранае і спаленае жыллё магілёўцаў і жыхароў навакольных вёсак. Нягоды і пазбаўлення мірных грамадзян у страшны перыяд нацысцкай акупацыі. Трупы забітых людзей. І нахабныя, самаўпэўненыя фізіяноміі акупантаў.
Усе гэтыя моманты адлюстраваны на шматлікіх фотаздымках, прадстаўленых у экспазіцыі.
На выставе прадстаўлены легендарныя фотаматэрмалы (на аснове негатываў з фондаў абласнога краязнаўчага музея) фотакарэспандэнта Паўла Трошкіна, які разам з К. Сіманавым пабываў на пазіцыях 388-га стралковага палка палкоўніка С. Ф. Куцепава пасля бою 12-га ліпеня 1941 ліпеня на Буйніцкім полі і, упершыню з пачатку вайны, зрабіў тут здымкі падбітых нямецкіх танкаў. Гэтыя здымкі абляцяць многія газеты і нанясуць наймацнейшы ідэалагічны ўдар па міфе аб непераможнасці нацысцкіх полчышчаў.
Закранаюць душу малюнкі навучэнцаў СШ № 5 на ваенную тэматыку.
Выставачныя экспанаты адносяцца да ўсяго ваеннага перыяду ў гісторыі Магілёва. Зламанае, прастрэленае, апечанае агнём страшнае жалеза вайны, якое пабыло ў зямлі і выяўленае магілёўскімі пошукавікамі, ўзмацняе і дапаўняе ўражанне ад убачанага на фотаздымках. Ёсць экспанаты з канкрэтна пазначанымі на іх датамі, экспанаты, выяўленыя на гарышчах старых дамоў, «артылерыйская і мінная» вітрына РККА, вітрына Вермахта з унікальнымі экспанатамі, а так жа малавядомыя ўзоры ўзбраення.
Многія экспанаты дзеці змогуць пакратаць рукамі.
На адкрыцці выставы кіраўнік Магілёўскага клуба ваенных рэканструктараў “За Савецкую Радзіму” А. А. Башарымаў пазнаёміў навучэнцаў з ахалашчанымі ўзорамі савецкай “зброі Перамогі”, форменнай вопраткай ваеннага перыяду, граў на гармоні і душэўна выконваў песні ваенных гадоў.
Куратар выставы – навуковы супрацоўнік УК «Музей гісторыі Магілёва» Хаванскі П. І.