Музейныя таямніцы альбо з гісторыі аднаго прадмета. Святец на дзве лучыны
Праект ” Музейныя таямніцы … або з гісторыі аднаго прадмета»
Цікавы бытавы прадмет знаходзіцца ў фондах Музея гісторыі Магілёва з 2014 года. Яго перадаў наш сябар Масольд Віталь Валер’евіч. Прадмет быў знойдзены візуальна пры земляных работах у гарадской рысе.
Гэта прыстасаванне для асвятлення памяшкання – святец на дзве лучыны (лучына – доўгая смалістая драўляная дранка, якая падпальвалася і гарэла, асвятляючы пакой), датаваны XVII стагоддзем. Ён мае крэстападобную форму і выкананы з пяці пласцін, канцы якіх скаваныя разам і ўтвараюць загвоздку для мацавання ў шчыліны сцяны. Святец можа мацавацца так, што лучыны ў ім могуць быць размешчаныя як гарызантальна, так і вертыкальна. Лучыны ўстаўляюцца паміж бакавымі пласцінамі, якія сціскаюцца паміж сабой з дапамогай кольцаў, замацаваных на канцах ніжніх пласцін, і фіксуюць канцы лучын.
Святцы без якіх-небудзь канструктыўных змяненняў існавалі на тэрыторыі Усходняй Еўропы з эпохі сярэднявечча да самага ХХ стагоддзя. Пэўная эвалюцыя іх выявілася ў павелічэнні колькасці лучын да двух і трох.